آشنایی با ریتم تورسادس دی پوینت Torsades de Pointes

ریتم تورسادس دی پوینت (Torsades de Pointes) یکی از اختلالات مهم در نظم ضربان قلب است که می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی داشته باشد. این نوع آریتمی که اغلب با طولانی شدن فاصله QT در الکتروکاردیوگرام (ECG) همراه است، به عنوان یک وضعیت اضطراری قلبی شناخته می‌شود. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر این ریتم، عوامل ایجادکننده، علائم، روش‌های تشخیص و درمان آن می‌پردازیم. همراه موسسه آموزشی پژواک حیات باشید.

دوره CCU ویژه کادر درمان |‌ ارائه مدرک معتبر وزارت بهداشت

ریتم تورسادس دی پوینت چیست؟

ریتم تورسادس دی پوینت نوعی آریتمی ونتریکولار (Ventricular Arrhythmia) است که به دلیل تغییرات سریع و نامنظم در ضربان قلب ایجاد می‌شود. این اختلال به‌طور خاص با پیچش‌های متناوب در محور QRS بر روی نوار قلب مشخص می‌شود، که ظاهر موج‌ها را به شکل “چرخش روی نقطه” (Twisting of Points) در می‌آورد.

این اختلال معمولاً گذرا است، اما در موارد شدید می‌تواند به فیبریلاسیون بطنی (Ventricular Fibrillation) و در نهایت ایست قلبی منجر شود.

دلایل بروز تورسادس دی پوینت

عوامل مختلفی می‌توانند منجر به بروز این آریتمی شوند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. طولانی شدن فاصله QT

طولانی شدن فاصله QT در الکتروکاردیوگرام یکی از دلایل اصلی تورسادس دی پوینت است. این حالت می‌تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد.

• علل مادرزادی: سندروم QT طولانی مادرزادی (Congenital Long QT Syndrome)
• علل اکتسابی: مصرف داروهایی مانند آنتی‌آریتمیک‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها و آنتی‌سایکوتیک‌ها

2. اختلالات الکترولیتی

کمبود منیزیم، پتاسیم یا کلسیم می‌تواند باعث افزایش حساسیت قلب به آریتمی‌ها شود.

بیشتر بخوانید:  تاثیر بسته ورزشی آسان بر پیامد های همودیالیز

3. عوامل دارویی

برخی داروها مانند ماکرولیدها، فلوروکینولون‌ها و داروهای ضدافسردگی به طولانی شدن فاصله QT کمک می‌کنند.

4. سایر عوامل

• اختلالات تیروئید
• بیماری‌های قلبی زمینه‌ای مانند کاردیومیوپاتی
• استرس حاد یا شوک عصبی

علائم ریتم قلبی تورسادس دی پوینت

برای تشخیص تورسادس دی پوینت، نوار قلب (ECG) ابزار اصلی است. ویژگی‌های نوار قلبی این آریتمی شامل موارد زیر است:

1. طولانی شدن فاصله QT: فاصله QT به زمان فعالیت‌های الکتریکی بطنی اشاره دارد. در این حالت، این فاصله طولانی‌تر از حد طبیعی است (بیش از 450 میلی‌ثانیه در مردان و 460 میلی‌ثانیه در زنان).
2. چرخش محور QRS: در نوار قلب، کمپلکس QRS به صورت چرخشی و با افزایش و کاهش دامنه دیده می‌شود که ظاهری شبیه به امواج سینوسی دارد.
3. ضربان قلب نامنظم: ضربان قلب به طور غیرقابل پیش‌بینی تغییر می‌کند و بیمار ممکن است بین تاکی‌کاردی و برادی‌کاردی نوسان داشته باشد.

درمان تورسادس دی پوینت

مدیریت این آریتمی به شدت آن و علت زمینه‌ای بستگی دارد. مهم‌ترین رویکردهای درمانی عبارتند از:

1. اصلاح اختلالات الکترولیتی

• تزریق منیزیم سولفات: اولین خط درمان برای کنترل این آریتمی است.
• تنظیم سطح پتاسیم و کلسیم.

حتما بخوانید: کاردیومیوپاتی چیست؟

2. قطع داروهای محرک

در صورتی که دارویی باعث طولانی شدن فاصله QT شده باشد، باید فوراً قطع شود.

3. استفاده از دفیبریلاتور

در موارد شدید، استفاده از دستگاه دفیبریلاتور خارجی خودکار (AED) یا کاردیوورژن ضروری است.

4. درمان‌های طولانی‌مدت

• نصب دستگاه ضربان‌ساز قلب (Pacemaker)
• استفاده از داروهای ضدآریتمی در موارد خاص